Magdalena Domińczyk

"Toruńskie Studia Bibliologiczne" 2011, nr 1 (6). Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika, ISSN 2080-1807. Dostępny na WWW: http://www.home.umk.pl/~tsb/?q=pl/node/15

W szóstym zeszycie „Toruńskich Studiów Bibliologicznych” opublikowano jedenaście rozpraw. Trzy znajdują się w dziale Artykuły, cztery w części Problemy, badania, hipotezy i kolejne cztery w Recenzjach, omówieniach i przeglądach piśmiennictwa. Dwie spośród jedenastu prac są kontynuacją rozpraw opublikowanych w poprzednim numerze.

Artykuły otwiera tekst Jolanty Albińskiej pt. Procesy prasowe redaktora „Dziennika Kujawskiego” Józefa Chociszewskiego z lat 1893-1896. Autorka przedstawiła sylwetkę J. Chociszewskiego oraz dokonała charakterystyki trudnej sytuacji prasy polskiej w zaborze pruskim. Na tym tle omawia powstanie i rozwój inowrocławskiego „Dziennika Kujawskiego”. J. Chociszewski, jak podkreśla autorka, wielokrotnie naraził się pruskim władzom, gdyż na łamach pisma występował w obronie Polaków.

Na uwagę zasługuje również artykuł Ewy J. Kurkowskiej zatytułowany Standardy i modele kształcenia umiejętności informacyjnych w szkolnictwie wyższym. Część 2: Wybrane modele i standardy europejskie. Autorka przedstawia standardy informacyjne, jakie wprowadzono w Czechach, Niemczech, Finlandii i Francji oraz przedstawia polskie rozwiązania w tym zakresie. Dochodzi do wniosku, że na tle zachodniej Europy i Skandynawii wyglądają one nadzwyczaj niekorzystnie. Autorka zwraca uwagę, że zmiany w tym względzie dokonają się tylko wtedy, gdy bibliotekarze uczelni wyższych będą traktowani na równi z nauczycielami akademickimi. E. J. Kurkowska podkreśla również, że tradycyjne szkolenia biblioteczne nie przystają już do potrzeb współczesnego szkolnictwa.

Piotr Malak w tekście Metody statystyczne w komputerowym przetwarzaniu języka naturalnego prezentuje statystykę w przetwarzaniu języka naturalnego, analizą kwantytatywną, lingwistyką kwantytatywną oraz jednostki badania kwantytatywnego tekstów. Autor podjął próbę przybliżenia czytelnikowi podstaw analizy statystycznej oraz dokonał ujednolicenia terminologii stosowanej przy badaniach frekwencyjnych nad tekstami języka naturalnego.

Problemy, badania, hipotezy otwiera druga część artykułu Doroty Kamisińskiej - Warszawski tygodnik „Wędrowiec” w latach 1863-1883. Rozprawa jest analizą jakościową tygodnika geograficzno-podróżniczego. Obszerny tekst uzupełniają ilustracje publikowane na łamach tytułu. „Wędrowiec” zasługuje na szczególną uwagę wśród prasoznawców, ponieważ, jak podkreśla D. Kamisińska, jego łamy wypełniały nie tylko teksty podróżnicze, ale dużo miejsca poświęcano również tematyce literackiej. W tygodniku publikowano powiastki i opowiadania, szkice krytycznoliterackie oraz życiorysy sławnych ludzi nauki i literatury. Redakcji nie były obce także tematy z dziedziny techniki i przyrody. Na łamach tytułu przedstawiano najnowsze wynalazki i w przystępny sposób opisywano zjawiska przyrodnicze: fazy księżyca i ich wpływ na atmosferę, trzęsienia ziemi czy przyczyny powodzi i potopów. Autorka udowadnia, że „Wędrowiec”, ze względu na szeroki wachlarz tematyczny, był wartościową lekturą dla ówczesnego czytelnika.

Przedmiotem zainteresowania Marceliny Smużewskiej stała się aktywność intelektualna studentów Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. W tekście Studencki ruch naukowy na łamach „Głosu Uczelni” dokonuje charakterystyki życia studenckiego od 1952 r. Autorka dokładnie opisuje inicjatywy podejmowane przez studentów uczelni. Nie brak tu informacji o kołach naukowych, zjazdach i konferencjach. Scharakteryzowano również tytuły prasowe, które ukazywały się na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.

Na szczególną uwagę zasługuje rozprawa autorstwa Wiesławy Bertman i Anety Sokół pt. Książka i prasa ewangelicka w Polsce po 1989 roku. Zarys zagadnienia i stan badań. Autorki szczegółowo analizują problem badań prasoznawczych nad wydawnictwami o charakterze religijnym. Przedstawiły one obszernie działalność wydawniczą Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego po 1989 r. oraz zwróciły uwagę na problem braku opracowań tych wydawnictw. W podsumowaniu W. Bertman i A. Sokół jednoznacznie podkreślają, że niezbędne jest podjęcie inicjatyw, które poprawią stan badań nad książką i prasą ewangelicką w Polsce po 1989 r., ponieważ zbiory tych wydawnictw z upływem czasu będą coraz bardziej zdekompletowane.

Anna Kleiber w rozprawie Czytelnictwo w Bibliotece Raczyńskich w latach 2000-2009 wnikliwie analizuje liczbę zarejestrowanych czytelników, czytelnictwo, liczbę odwiedzin we wszystkich placówkach biblioteki. Autorka wyniki badań bezpośrednio wiąże ze zmianami (wprowadzenie komputeryzacji, likwidacja niektórych filii), które nastąpiły w bibliotece w omawianym okresie.

Zeszyt kończą recenzje książek: Inkunabuły i cimelia z XVI wieku w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy autorstwa Henryka Dubowika, Od książki dawnej do biblioteki wirtualnej Małgorzaty Federowicz i Doroty Degen, Procesy prasowe redaktorów „Gazety Grudziądzkiej” w latach 1984-1914 i Folksonomie, czyli społecznościowe opisywanie treści Kamila Stępnia oraz sprawozdania z działalności kół naukowych i relacja z wyjazdu członków Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich do Biblioteki Saksonii i Turyngii.