Karolina Kustra
Kształcenie brokerów informacji w Polsce
Kształcenie infobrokerów w Polsce
W dobie stale powiększających się zasobów cyfrowych informacji problemem staje się wybór tych najwartościowszych. Dlatego potrzebni są specjaliści, którzy będą posiadali odpowiednią wiedzę i doświadczenie w poruszaniu się po zasobach informacji, będą znali strategie poszukiwań i źródła informacji, a także będą potrafili ocenić wiarygodność odszukanej informacji. Takimi specjalistami są między innymi brokerzy informacji – pośrednicy między zasobami informacji, a osobami czy instytucjami, które jej potrzebują[1].
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie oferty uczelni, umożliwiających zdobycie wykształcenia, a następnie podjęcia pracy w charakterze brokera informacji.
Zawód brokera informacji powstał w Stanach Zjednoczonych w latach 60. XX w. Był to związane z specjalizacją bibliotekoznawstwa, rozwojem technik przekazu informacji, pojawieniem się komputerów i kserokopiarek. Bibliotekarze dostrzegli, że ich umiejętności związane z gromadzeniem, wyszukiwaniem i udostępnianiem informacji, mogą mieć duże znaczenie, głównie dla biznesu. Pierwsi infobrokerzy wywodzili się właśnie ze środowiska bibliotekarskiego i zaczynali działalność niezależnie od bibliotek i ośrodków informacji, pobierając opłaty za swoją pracę. W odpowiedzi na coraz większe zapotrzebowanie rynku, zaczęły powstawać firmy świadczące usługi z zakresu profesjonalnego opracowania i dostarczania informacji[2].
W 1987 r. powstało Association of Independent Information Professionals (AIIP) zainicjowane przez Marilyna Levine’a, które skupia firmy infobrokerskie z całego świata. Stowarzyszenie opracowało kodeks etyki infobrokerskiej, w którym zostały zawarte zasady profesjonalnego postępowania. Code of Ethical Business Practices składa się z dwóch części: wstępu oraz wykazu cech, powinności i obowiązków niezależnych profesjonalistów informacji. We wstępie wyjaśniono rolę brokera informacji w społeczeństwie informacyjnym, który jest obiektywnym pośrednikiem między klientem a światem informacji. W dalszej części kodeksu określono odpowiedzialności, które spoczywają na infobrokerach. Odpowiedzialność ta dotyczy szczególnie:
— dbania o dobre imię zawodu przez uczciwość, kompetencje i zachowanie poufności;
— udzielania klientom aktualnych i relewantnych w stosunku do zapytania odpowiedzi, w terminie i za wynagrodzeniem ustalonym uprzednio z klientem;
— pomocy klientom w zrozumieniu wykorzystanych źródeł informacji oraz ustaleniu stopnia ich wiarygodności;
— przyjmowania zleceń wyłącznie zgodnych z prawem i nie działających na szkodę zawodu;
— dotrzymywania klauzuli poufności;
— szanowania praw własności intelektualnej;
— dotrzymywania zasad umów licencyjnych i innych kontraktów;
— informowania klientów o zobowiązaniach wynikających z praw własności intelektualnej oraz umów licencyjnych;
— utrzymywania zawodowych kontaktów z bibliotekami i przestrzeganie zasad dostępu do ich zbiorów;
— ponoszenia odpowiedzialności za stosowanie się do tego kodeksu przez własnych pracowników[3].
Według Stowarzyszenia, niezależny profesjonalista zajmujący się poszukiwaniem informacji jest przedsiębiorcą, charakteryzującym się stałym wzrostem umiejętności w zakresie wyszukiwania i organizowania informacji, współpracuje z wieloma organizacjami oraz staje się pośrednikiem między klientem a źródłami informacji, powinien być również uczciwy i kompetentny, oferować informacje aktualne oraz zgodne z prawem[4]. Wskazane jest także, by broker informacji legitymował się licencją na usługi wywiadowcze i detektywistyczne, ponieważ gwarantuje to respektowanie praw i fachowość działań. Dużą zaletą jest również funkcjonowanie w międzynarodowych stowarzyszeniach i sieciach brokerów lub wywiadowców[5].
Według definicji AIIP, przytoczonej przez firmę Ireneusza Wojasa na stronie Kancelarii Profesjonalnej Informacji, broker informacji (ang. infobroker, information broker, professionals, knowledge broker, cyberian, freelance librarian, independent researcher, data dealer) to osoba, która za opłatą wyszukuje i udostępnia informacje. Jego zadaniem jest wyszukiwanie najistotniejszych informacji według ściśle określonych kryteriów. Jest on więc pośrednikiem między zasobami wiedzy a użytkownikami informacji. Co więcej – weryfikuje on wiarygodność informacji i poddaje ją analizie[6].
Infobroker jest specjalistą pośredniczącym w udzielaniu wszelkiego rodzaju informacji. Jego zadaniem jest wyodrębnienie pewnego podzbioru informacji, określonego przez zlecony mu temat. Informacja przez niego dostarczona musi być relewantna, akredytowana, gwarantowana. Oznacza to, że broker zmuszony będzie ocenić jakość uzyskanej informacji i tej ostatecznie przez siebie wybranej udzielić akredytacji firmowanej swoim nazwiskiem. W akredytowaniu informacji pomaga mu zespół wielu specjalistów z odpowiadającej danemu tematowi dziedziny, którzy działają na zasadzie konsultantów infobrokera. Niektórzy z nich mają własne, specjalizowane, stale uaktualniane i akredytowane przez nich samych zbiory informacji – są to tzw. brokerzy informacji specjalizowanej. Bardzo ważne jest zaufanie klientów do udzielanej im informacji i zadowolenie z jakości usług, dlatego też broker nie może ufać bez zastrzeżeń jakimkolwiek źródłom informacji oraz nie może polegać wyłącznie na jednym źródle. Zgromadzone przez brokerów oraz specjalistów dane i przygotowane opinie są często podstawą do podejmowania ważnych decyzji. Porażka rynkowa klienta brokera informacji jest także porażką infobrokera[7].
Do podstawowych umiejętności profesjonalnego infobrokera należą:
— umiejętności wyszukiwawcze,
— umiejętność dotarcia do źródeł właściwych dla danej dziedziny,
— oceny i weryfikacji tych źródeł,
— opracowania prawidłowej strategii wyszukiwawczej, umiejętność tworzenia słowników kluczowych,
— umiejętności analityczno-opracowawcze,
— umiejętności redakcyjne,
— umiejętności komunikacji międzyludzkiej[8].
Pierwszym brokerem informacji w Polsce był Piotr Kamiński, który w 1999 r. założył we Wrocławiu firmę Fabryka Informacji. Zadaniem tej agencji infobrokerskiej było wyszukiwanie na zamówienie informacji w Internecie, bazach danych i literaturze fachowej, jak również monitorowanie prasy, sporządzanie szerszych raportów na podstawie znalezionych opinii ekspertów[9].
13 kwietnia 2006 r. powołany został do życia Ośrodek Infobrokerstwa Systemowego (OIS), który powstał przy Centrum Badań Ewaluacyjnych i Prognostycznych Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego w Warszawie. Kierownikiem OIS został dr Tadeusz Wojewódzki. Utworzenie OIS było ważnym wydarzeniem w zakresie infobrokerstwa. Miało ono przyśpieszyć prace badawcze, a także procesy towarzyszące upowszechnianiu procedur infobrokerskich, szczególnie w metodykach pracy zespołów projektowych. Standaryzację tych procedur OIS traktuje jako priorytetowe zadanie, które oprócz edukacji i upowszechniania dobrych praktyk wypełniać będzie program działalności ośrodka. Ośrodek Infobrokerstwa Systemowego prowadzić będzie też działalność badawczą, edukacyjną, doradczo-szkoleniową[10].
Trzy lata później – 20 czerwca 2009 r. w Krakowie w Hotelu Royal odbyło się spotkanie, które miało na celu powołanie pierwszego w Polsce Stowarzyszenia Brokerów Informacji (SBI), w założeniu wspierającego rozwój zawodu infobrokera (stowarzyszenie nigdy nie zostało zawiązane). Zaproszenie na pierwsze zebranie wystosowały Agnieszka Piwowarczyk i Patrycja Hrabiec z Krakowskiej Agencji Infobrokerskiej Inspirmed[11]. Stworzeniem takiego Stowarzyszenia było zainteresowanych 9 osób. Powstała również strona internetowa. Artur Kubanik, z zawodu coach[12], przygotował i opublikował na stronie SBI uwagi dotyczące projektu statutu SBI. Swoje uwagi wysłał również do osób, które chciały powołać Stowarzyszenie. Z całej dziewiątki odpowiedziały tylko dwie osoby, ale żadna z nich nie podjęła merytorycznej rozmowy na ten temat[13].
Kształcenie infobrokerów w Polsce
Bardzo dobrymi kandydatami na infobrokera mogą być absolwenci kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo, ponieważ w trakcie studiów poznają wszelkie zasoby informacyjne i nabywają umiejętności korzystania z katalogów i indeksów. Pracując w tym zawodzie trzeba mieć ogólne pojęcie o branży, w jakiej się porusza infobroker, ważna jest również specjalizacja. I tak absolwenci np. medycyny mogą zostać infobrokerami pracującymi dla branży farmaceutycznej, a elektronicy albo informatycy dla branży IT[14].
W zakresie edukacji dużą rolę odgrywają stowarzyszenia, np. AIIP, które udostępnia swoje zasoby szkoleniowe. Za pośrednictwem ich witryny można kupić różnego typu wydawnictwa, a także seminaria organizowane na całym świecie. Dla członków stowarzyszenia stworzono też tzw. Mentor Program, którego istota polega na bezpłatnym wspieraniu nowych brokerów informacji przez doświadczonych specjalistów[15].
Obok licznych ośrodków akademickich w Polsce oferujących studia na kierunku informacja naukowa i bibliotekoznawstwo, coraz częściej powstają także kierunki studiów, kursy czy szkolenia zawodowe kształcące brokerów informacji, poczynając już od studiów I stopnia.
Ośrodki akademickie oferują przyszłym studentom kształcenie na studiach I stopnia z zakresu infobrokeringu. W momencie opracowania artykułu, studenci mieli do wyboru 3 uczelnie.
Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu prowadzi studia licencjackie na kierunku dziennikarstwo i komunikacja społeczna – specjalność broker informacji. Studia te kształcą w następujących dziedzinach: public relations i komunikacja z klientami; nauki społeczne i humanistyczne; metody pozyskiwania, przetwarzania i archiwizowania informacji; prawne formy prowadzenia działalności infobrokerskiej; marketing i public relations; zarządzanie, narzędzia i organizacja pracy brokera informacji; realizacja projektu infobrokerskiego[16].
Uniwersytet Zielonogórski na Wydziale Humanistycznym prowadzi studia licencjackie stacjonarne i niestacjonarne z informacji naukowej i bibliotekoznawstwa w specjalności: broker informacji. Aby uzyskać tytuł licencjata należy: zaliczyć wszystkie kursy przewidziane w programie studiów, zgromadzić co najmniej 180 punktów ECTS, odbyć przewidzianą w programie danej specjalności/specjalizacji praktykę zawodową, złożyć pracę licencjacką i zdać egzamin dyplomowy[17].
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej prowadzi studia licencjackie stacjonarne i niestacjonarne z dziennikarstwa i komunikacji społecznej na specjalności brokering informacji (do wyboru od II roku studiów). Na specjalność składają się m.in. takie przedmioty, jak: brokering informacji; metody i narzędzia infobrokeringu; systemy informacyjno-wyszukiwawcze z elementami Web Mining; projektowanie i eksploatacja baz danych tekstowych; metody pozyskiwania, przetwarzania i prezentacji informacji; informacja w postępowaniu dochodzeniowym; Webwriting – tworzenie tekstów do Internetu; elementy lingwistyki komputerowej; metody szyfrowania i ukrywania tekstów; perspektywy rozwoju Internetu[18].
W momencie opracowania artykułu, tylko jeden ośrodek akademicki miał w swojej ofercie studia II stopnia ze specjalnością broker informacji.
Uniwersytet Jagielloński na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej prowadzi studia magisterskie z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa m.in. ze specjalnością broker informacji. W programie studiów uwzględniono przedmioty ogólne i specjalnościowe (broker informacji w społeczeństwie wiedzy; prawne i organizacyjne formy prowadzenia działalności infobrokerskiej; metody oceny jakości informacji; odbiorcy usług infobrokerskich; metody opracowania informacji; prezentacja informacji i edycja tekstu w środowisku elektronicznym; zarządzanie, narzędzia i organizacja pracy brokera informacji; wybrane zagadnienia ochrony własności intelektualnej, komercyjne serwisy informacyjne; informacja z zakresu ochrony i promocji zdrowia; informacja gospodarcza i biznesowa; informacja europejska; informacja normalizacyjna i patentowa; informacja prawna i publiczna; informacja o środowisku naturalnym; projekt infobrokerski)[19].
Ośrodki akademickie oferują także studia podyplomowe z zakresu infobrokeringu. W momencie opracowania artykułu, studenci mieli do wyboru 9 uczelni.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu na Wydziale Nauk Historycznych prowadzi podyplomowe studia infobrokerstwo i zarządzanie informacją. Studia trwają 2 semestry – 250 godzin, a zajęcia odbywają się dwa razy w miesiącu (koszt – 3 500 zł). Program studiów obejmuje następujące przedmioty: broker informacji; CRM – zarządzanie relacjami z klientami; Public Relations; trening umiejętności interpersonalnych; architektura informacji; źródła informacji (bibliograficznej); profesjonalne wyszukiwanie informacji; aplikacje biurowe; Desktop Publishing; projektowanie serwisów WWW; problematyka prawna działalności infobrokerskiej; komunikacja społeczna; źródła informacji (prawnej, normalizacyjnej, patentowej); ocena jakości informacji; użyteczność serwisów WWW; Web 2.0; Open Source; ukryty Internet. Aby ukończyć studia należy uzyskać zaliczenia ze wszystkich przedmiotów i przygotować pracę dyplomową poświęconą jednemu z omawianych w trakcie studiów zagadnień[20].
Uniwersytet Łódzki na Wydziale Filologicznym prowadzi zaoczne dwusemestralne studium podyplomowe – broker informacji. Studia obejmują 225 godzin dydaktycznych, zajęcia odbywają się co dwa tygodnie (koszt – 2 800 zł). Ramowy program studiów obejmuje następujące treści: wprowadzenie do zagadnień infobrokeringu; technologia informacyjna w pracy infobrokera; publikowanie informacji w Internecie; specjalistyczne i dziedzinowe źródła informacji: wprowadzenie, informacja biznesowa, informacja normalizacyjna, informacja patentowa, informacja publiczna, informacja medyczna, informacja prawnicza, informacja rolnicza i dotycząca ochrony środowiska, informacja z dziedziny nauk ścisłych; edycja tekstu z elementami typografii; uruchomienie i rozwój działalności gospodarczej; prawne uwarunkowania działalności brokerskiej; elementy statystyki; marketing w pracy brokera informacji. Aby ukończyć studia należy zaliczyć wszystkie przedmioty na ocenę, opracować i zaprezentować projekt infobrokerski w ramach seminarium dyplomowego[21].
Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy prowadzi studia podyplomowe broker informacji. Studia trwają 2 semestry (190 godzin), a ich koszt to 3 600 zł. Ramowy program studiów wygląda następująco: wiedza o Internecie; wiedza o gospodarce; źródła informacji europejskiej; informacja naukowa; techniki wyszukiwania informacji; elementy prawa; etyka w zawodzie brokera informacji; praca w zespole; zarządzanie czasem; komunikacja społeczna; autoprezentacja; informacja w formie tradycyjnej. Warunkiem zaliczenia studiów jest test z wybranych zagadnień programowych i praca dyplomowa[22].
Uniwersytet Zielonogórski na Wydziale Humanistycznym prowadzi studia podyplomowe niestacjonarne w zakresie informacji naukowej i bibliotekoznawstwa – specjalność broker informacji/bibliotekarstwo praktyczne. Nauka trwa 3 semestry (350 godzin zajęć dydaktycznych plus 150 godzin praktyk bibliotecznych). Ich koszt wynosi 4 050 zł[23].
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach na Wydziale Humanistycznym prowadzi studia podyplomowe broker informacji. Trwają 2 semestry (210 godzin), a ich koszt wynosi 2 000 zł. W roku akademickim 2012/2013 rekrutacja została zawieszona. Program studiów składa się z trzech bloków tematycznych:
— blok ogólny zapoznaje z problemami nauki o informacji, podstawami wyszukiwania informacji w źródłach elektronicznych i specyfiką zawodu brokera informacji: jego historią, organizacjami zawodowymi, etyką infobrokerską. Obejmuje również problematykę reklamy i public relations w pracy brokera informacji i zaznajamia z prawnymi aspektami działalności infobrokerskiej. Blok uzupełniają zajęcia poświęcone użytkownikom informacji i podstawom statystyki;
— blok źródła informacji zapoznaje ze źródłami informacji (w formie drukowanej i elektronicznej) i ich specyfiką w zakresie prawa, medycyny, biznesu, a także ze źródłami informacji patentowej. Omawiane są zarówno płatne, jak i bezpłatne bazy danych, rodzaj gromadzonej informacji, techniki wyszukiwania stosowane w bazach. Ponadto słuchacz poznaje zasady funkcjonowania serwisów informacyjnych online, takich jak Dialog, Factiva, STN-International, Questel-Orbit, LexisNexis, udostępniających bazy danych ze wskazanych dziedzin;
— blok narzędzia informatyczne w pracy infobrokera wprowadza studenta w zasady praktycznego wykorzystania systemów zarządzania bazami danych oraz wybranych programów narzędziowych i usług internetowych w działalności infobrokerskiej, a także zaznajamia z zasadami tworzenia serwisów WWW.
W programie studiów uwzględniono następujące przedmioty: broker informacji; nauka o informacji; podstawy wyszukiwania informacji; użytkownik informacji; serwisy informacyjne online; systemy zarządzania bazami danych; tworzenie serwisów WWW; oprogramowanie komputerowe w pracy infobrokera; prawo w działalności infobrokerskiej; informacja biznesowa; informacja medyczna; informacja prawna; informacja patentowa i normalizacyjna; reklama i PR; podstawy statystyki[24].
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie na Wydziale Humanistycznym wprowadził po raz pierwszy w roku akademickim 2012/2013 studia podyplomowe niestacjonarne z archiwistyki współczesnej i infobrokerstwa (2 semestry – 210 godzin, koszt – 2 600 zł). Aby otrzymać świadectwo ukończenia studiów podyplomowych, należy uzyskać zaliczenie ze wszystkich przedmiotów oraz napisać i obronić pracę dyplomową. Ramowy program studiów obejmuje takie przedmioty, jak: wstęp do archiwistyki; teoria archiwalna i metodyka archiwalna; rozwój form kancelaryjnych; zarządzanie dokumentacją tradycyjną i elektroniczną; e-administracja; informatyka archiwalna; archiwalne bazy danych; serwisy informacyjne; podstawy prawne zarządzania informacją; podstawy zarządzania informacją; wstęp do nauki o informacji[25].
Wyższa Szkoła Stosunków Międzynarodowych i Amerykanistyki w Warszawie prowadzi studia podyplomowe na kierunku brokerstwo informacji (infobroker). Jeden semestr kosztuje 1 200 zł[26].
W Centrum Studiów Podyplomowych w Warszawie prowadzone są studia infobroker – broker informacji, które trwają 2 semestry i kosztują 5 000 zł. Celem studiów podyplomowych jest – dostarczenie specjalistycznej wiedzy i praktycznych umiejętności w zakresie procesów związanych z informacją, z zastosowaniem nowoczesnych metod, technologii zarządzania wiedzą i organizacji pracy oraz uzyskanie kwalifikacji zawodowych umożliwiających podjęcie pracy w instytucjach, w których zarządza się informacją oraz w oparciu o samozatrudnienie[27].
Uniwersytet Jagielloński na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej prowadzi studia podyplomowe niestacjonarne informacja naukowa – broker informacji. Są to studia płatne (w roku akademickim 2012/2013 kosztowały – 2 900 zł). Trwają one 2 semestry (190 godzin dydaktycznych) i obejmują następujące bloki tematyczne:
— broker informacji w społeczeństwie wiedzy – specyfika zawodu (przedmioty: broker informacji w społeczeństwie wiedzy, prawo informacyjne, ocena jakości informacji);
— klient – użytkownik informacji (przedmioty: użytkownicy informacji w społeczeństwie wiedzy, public relations i komunikacja z klientami);
— technologia informacyjna w pracy brokera informacji (przedmioty: multimedia w systemie komunikacji, projektowanie i ocena systemów informacyjnych);
— wyszukiwanie, ocena i prezentacja informacji (przedmioty: informacja biznesowa, Internet jako środowisko informacyjne, źródła informacji tradycyjne i nowoczesne, informacja europejska, informacja normalizacyjna i patentowa, informacja prawna i publiczna, komercyjne serwisy informacyjne, seminarium: projekt infobrokerski).
Aby ukończyć studia należy uzyskać zaliczenia ze wszystkich zajęć oraz opracować projekt infobrokerski. Studia odbywają się w formie zjazdów. W miesiącu z reguły odbywa się jeden zjazd, w sumie jest ich 10, a na każdym zjeździe ok. 19 godzin dydaktycznych. Celem kształcenia jest przygotowanie do wykonywania zawodu brokera informacji, czyli niezależnego pośrednika w świecie informacji, którego zadaniem jest zaspokojenie potrzeb informacyjnych klientów. Studia oferują możliwość zdobycia wiedzy, umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych pożądanych w działalności infobrokerskiej oraz w szerzej rozumianym sektorze informacyjnym współczesnej gospodarki[28].
Ośrodki akademickie oferują również szkolenia z zakresu infobrokeringu. W momencie opracowania słuchaczom proponowano dwa szkolenia.
Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Przemyślu organizuje szkolenie w formie stacjonarnej – infobroker biznesu europejskiego. Jego koszt wynosi 400 zł. W trakcie 50 godzin (część teoretyczna – 20 godzin, część praktyczna – 30 godzin) uczestnik zdobywa umiejętności w pozyskiwaniu informacji dotyczącej funduszy europejskich, zagadnień gospodarczych, finansowych, handlowych. Przyszły infobroker uzyskuje specjalizacje w zakresie wyszukiwania specjalistycznych informacji, monitoringu i przygotowywania skrótowych raportów dotyczących monitoringu konkurencji, literatury i prasy branżowej, dokumentacji gospodarczej, stron internetowych, biuletynów przetargowych, opinii ekspertów. Po zakończeniu szkolenia infobroker uzyskuje zaświadczenie o jego ukończeniu[29].
Szczeciński Park Naukowo-Techniczny prowadzi bezpłatny kurs broker informacji, który trwa 100 godzin. W szkoleniu mogą wziąć udział osoby dorosłe, które chcą z własnej inicjatywy podnieść swoje kwalifikacje zawodowe, mieszkają na terenie województwa zachodniopomorskiego i posiadają zatrudnienie w formie umowy o pracę. Ramowy program przedmiotowy wygląda następująco: wstęp; łowca informacji na tropie; narzędzia i organizacja pracy; wolne oprogramowanie i oprogramowanie komercyjne; idź na żywioł – wyszukiwarki internetowe; wszystko pod kontrolą – katalogi internetowe; informazione espresso – szukać szybciej; wyprawa do wnętrza Internetu – szukać głębiej; Google twoim przyjacielem; oprogramowanie specjalistyczne; wartość informacji; aspekty prawne; estetyka informacji; tworzenie stron internatowych; akwizycja informacji; zostań specjalistą – przegląd popularnych dziedzin infobrokerskich; wyruszamy na łowy[30].
Oferta kształcenia infobrokerów w Polsce jest coraz szersza, ale w niektórych ośrodkach, np. w Kielcach, studia są zawieszane z powodu braku dostatecznej liczby kandydatów. Oferta kształcenia obejmuje różne poziomy edukacji: studia I i II stopnia, studia podyplomowe, szkolenia i kursy. Najwięcej ofert występuje na poziomie studiów podyplomowych, a najmniej – studiów II stopnia. Programy nauczania nie są identyczne, ale na większości uczelni występują przedmioty, takie jak: broker informacji w społeczeństwie wiedzy, reklama i public relations, użytkownik informacji, prawo w działalności infobrokerskiej, źródła informacji, tworzenie serwisów WWW, ocena jakości informacji, elementy statystyki.
W Polsce wraz z rozwojem społeczeństwa informacyjnego będzie rosło również zapotrzebowanie na usługi infobrokerów dostarczających rzetelnych zestawień informacji. Prawdopodobnie broker informacji stanie się poszukiwanym i atrakcyjnym zawodem. Jednak nawet ukończenie najlepszych studiów czy kursów nie gwarantuje uzyskania pełnej wiedzy i kompetencji praktycznych. Podobnie jak w zawodzie lekarza czy prawnika, infobroker musi ciągle się dokształcać, mieć stały kontakt z zasobami wiedzy, poszerzać znajomość narzędzi wyszukiwawczych, utrzymywać stałe kontakty ze środowiskiem infobrokerskim w kraju i za granicą, jeśli nie chce zostać wykluczony spośród grona profesjonalistów informacji.
[1] Wenta, U. (2007), Broker informacji – nowy zawód na nowe czasy, „Bibliotekarz Zachodniopomorski”, nr 2, s. 38.
[3] Nowak, E. P. (2006), Broker informacji – odpowiedź na zapotrzebowanie XXI wieku, „Zagadnienia Informacji Naukowej”, nr 1, s. 52, 55.
[4] Nowak, E. P. (2006), Od bibliotekarza do cyberiana – Internet generatorem nowego zawodu, dostępny na WWW: www.up.krakow.pl/ktime/ref2006/Nowak.pdf, dostęp 14 kwietnia 2013.
[5] Kuśnierz, M. (2012), Etyka zawodu infobrokera, dostępny na WWW: http://www.bsmagazine.pl/publikacje,11,etyka-zawodu-infobrokera, dostęp 14 kwietnia 2013.
[6] Urbaniak, A. (2010), Broker informacji – ewolucja zawodu bibliotekarza?, w: Chapska, J., Figiel, G. (red.), Jakość bibliotek w naszych rękach : Materiały z V Forum Młodych Bibliotekarzy, Lublin, s. 92.
[7] Nowak, E. P. (2006), Broker, s. 53; Fiałkowski, K. R. (2006), Broker informacji – definicja misji, w: Sosińska-Kalata, B., Chuchro, E., Daszewski, W. (red.), Informacja w sieci : problemy, metody, technologie : praca zbiorowa, Warszawa, s. 32; Cisek, S. (2009), Infobrokering w praktyce: zasady wyszukiwania informacji w Internecie, dostępny na WWW: http://eprints.rclis.org/18457/, dostęp 14 kwietnia 2013.
[8] Wenta, U. (2007), Broker, s. 41.
[9] Nowak, E. P. (2006), Broker, s. 59; Strona Piotra Kamińskiego www.ifabryka.pl jest nieaktywna.
[10] Tamże; Wilka, A. (2006), Ośrodek Infobrokerstwa Systemowego w Warszawie, dostępny na WWW: http://www.infobrokerstwo.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=129&Itemid=62.
[11] http://www.goldenline.pl/forum/945960/zaproszenie-na-zebranie-zalozycielskie-stowarzyszenia-brokerow-informacji, dostęp 14 kwietnia 2013.
[12] Coach to osoba, która pomaga swojemu klientowi odkryć właściwą drogę do celu używając do tego swoich umiejętności, doświadczenia życiowego, technik, narzędzi, jak również innych osób, z których klient może skorzystać. Praca coacha oparta jest na partnerskiej relacji i wzajemnym zaufaniu. Polega ona na obserwacji osoby szkolonej w trakcie wykonywanej pracy, samoocenie, informacji zwrotnej i planowaniu nowych strategii postępowania. Coach powinien zaproponować klientowi zwrócenie się do innego specjalisty, jeśli zajdzie taka potrzeba i jeśli uzna, iż zbliży to klienta do osiągnięcia celu. Może to być trener, aby nabyć konkretne umiejętności, doradca, aby uzyskać konkretną poradę w jakiejś dziedzinie, konsultant, aby skonsultować się w jakiejś dziedzinie, mentor, który poprowadzi i będzie wsparciem, albo też inny specjalista. Coach nie jest trenerem i nie jest trenerem indywidualnym jak się powszechnie uważa, a coaching nie jest szkoleniem. Zawód coacha nie jest uregulowany prawnie w Polsce. Zob. http://pl.wikipedia.org/wiki/Coach_%28osoba%29, dostęp 14 kwietnia 2013.
[13] http://www.goldenline.pl/forum/1062604/statut-a-co-to-takiego, dostęp 14 kwietnia 2013; http://www.goldenline.pl/forum/1216316/grupa-infobrokerstwo-w-likwidacji, dostęp 12 czerwca 2013; Strona SBI www.sbi.org.pl jest nieaktywna.
[14] Kamińska, M. H. (2008), Infobrokerstwo w Polsce, „Zagadnienia Informacji Naukowej”, nr 1, s. 19.
[16] http://www.wsh.pl/strona/84/broker-informacji, dostęp 14 kwietnia 2013.
[17] http://www.ifp.uz.zgora.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=280:licencjackie-informacja-naukowa-i-bibliotekoznawstwo&catid=113:studia-i-stopnia&Itemid=61, dostęp 14 kwietnia 2013.
[18] http://www.ka.edu.pl/rekrutacja-studia-1-stopnia/wziks/brokering-informacji/, dostęp 14 kwietnia 2013.
[19] http://www.inib.uj.edu.pl/studia-2-stopnia, dostęp 14 kwietnia 2013; https://www.erk.uj.edu.pl/studia/1964/1/s, dostęp 14 kwietnia 2013.
[20] http://www.inibi.umk.pl/infobrokerstwo/, dostęp 14 kwietnia 2013.
[21] http://www.broker.uni.lodz.pl/index.php, dostęp 14 kwietnia 2013; http://www.uni.lodz.pl/studia/studium,tematyka,451zajecia, dostęp 14 kwietnia 2013.
[22] http://www.podyplomowe.wsg.byd.pl/id,260/broker-informacji, dostęp 14 kwietnia 2013.
[23] http://www.ifp.uz.zgora.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=287&Itemid=47, dostęp 14 kwietnia 2013.
[24] http://www.ujk.edu.pl/rekrutacja-podyplomowa/index.php?page=0&id=428&id_jednostki=10&miejscowosc=Kielce&przygotowanie_pedagogiczne=0&tytul_magistra=0&aktualne=f, dostęp 14 kwietnia 2013; http://www.ujk.edu.pl/infobroker/index.htm, dostęp 14 kwietnia 2013.
[25] http://www.uwm.edu.pl/historia/studia-podyplomowe/studia-podyplomowe-archiwistyka-wspolczesna-i-infobrokerstwo, dostęp 14 kwietnia 2013.
[26] http://wssmia.edu.pl/rekrutacja/oplaty/, dostęp 14 kwietnia 2013.
[27] http://www.studiapodyplomowe.waw.pl/kierunek/infobroker-%E2%80%93-broker-informacji, dostęp 14 kwietnia 2013.
[28] https://www.erk.uj.edu.pl/studia/karta/studia_id/2087/tryb_ubiegania/s/nr_naboru/1, dostęp 14 kwietnia 2013; http://www.inib.uj.edu.pl/studia-podyplomowe, dostęp 14 kwietnia 2013.
[29] http://www.collegeinfo.eu/dokumenty/kursy/Infobroker.pdf, dostęp 14 kwietnia 2013.
[30] http://kursolandia.pl/darmowe-i-komercyjne-kursy/broker-informacji.html, dostęp 14 kwietnia 2013.